Tuesday, February 1, 2022

Zasiłek wyrównawczy

Zasiłek wyrównawczy jest to świadczenie przysługujące pracownikom, którzy rozpoczęli rehabilitację zawodową i przez to ich wynagrodzenie uległo obniżeniu. Z tego artykułu dowiesz się jakiej wysokości jest zasiłek wyrównawczy, jakie dokumenty należy złożyć i jaki jest okres przysługiwania zasiłku.

Zasiłek wyrównawczy – komu przysługuje

Ciężka choroba lub wypadek często powodują poważne zmiany w ogólnym stanie zdrowia pracownika. Czasami te zmiany są na tyle duże, że musi on podjąć rehabilitację aby móc pracować na dotychczasowym stanowisku. Okres rehabilitacji wiąże się niejednokrotnie z uzyskiwaniem znacznie niższego wynagrodzenia. Aby zrekompensować utratę dochodów wprowadzony został zasiłek wyrównawczy, który jest wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Zasiłek wyrównawczy przysługuje pracownikom, którzy rozpoczęli rehabilitację zawodową. Jeśli przyczyną obniżenia sprawności był wypadek przy pracy lub choroba zawodowa zasiłek wyrównawczy jest wypłacany z ubezpieczenia wypadkowego. W pozostałych przypadkach przysługuje zasiłek z ubezpieczenia chorobowego.

Zasiłek wyrównawczy nie przysługuje emerytom, rencistom oraz uprawnionym do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

UWAGA: zasiłek wyrównawczy z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługuje osobom, które:

  • spowodowały wypadek przy pracy na skutek łamania przepisów BHP, rażącego niedbalstwa lub celowego działania, a pracodawca udowodnił, że to były jedyne przyczyny wypadku,
  • przyczyniły się w znacznym stopniu do wypadku będąc pod wpływem alkoholu lub narkotyków,
  • odmówiły bez uzasadnionej przyczyny poddania się badaniu na zawartość w organizmie alkoholu lub narkotyków.

Zasiłek wyrównawczy – czas trwania i wysokość

Prawo do zasiłku powstaje od dnia w którym pracownik rozpoczął rehabilitację i trwa aż do jej zakończenia, jednak nie dłużej niż 24 miesiące. Zasiłek wyrównawczy nie przysługuje za okresy:

  • niezdolności do pracy z powodu choroby,
  • sprawowania opieki,
  • pobierania zasiłku macierzyńskiego,
  • nieobecności w pracy z innych przyczyn, za które pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia.

Zasiłek wyrównawczy stanowi różnicę między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym rozpoczęła się niezdolność do pracy, a wysokością wynagrodzenia otrzymywaną podczas rehabilitacji.

Podstawą wymiaru do ustalenia wysokości zasiłku jest przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe lub wypadkowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne.

Jeżeli niezdolność do pracy rozpoczęła się przed upływem 12 miesięcy ubezpieczenia, to wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia oblicza się wyciągając średnią z przepracowanych pełnych miesięcy.

Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia, to za przeciętne miesięczne wynagrodzenie przyjmuje się:

  • wysokość miesięcznego wynagrodzenia określoną w umowie o pracę – jeśli pracownik ma stałe wynagrodzenie,
  • wynagrodzenie, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował pełny miesiąc kalendarzowy, jeśli pracownik ma zmienne wynagrodzenie.

Wynagrodzenie miesięczne zmienne, które pracownik osiągnąłby gdyby przepracował cały miesiąc ustala się w następujący sposób:

  • jeżeli pracownik przepracował jeden lub więcej pełnych dni roboczych – wyciąga się średnią z przepracowanych dni i mnoży przez liczbę dni, które pracownik powinien przepracować w danym miesiącu,
  • jeżeli pracownik nie przepracował nawet jednego pełnego dnia to wynagrodzenie pracownika ustala się na podstawie średniego wynagrodzenia innych pracowników zatrudnionych na tym samy lub podobnym stanowisku w firmie.

Dla pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy podstawa wymiaru nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia.

Zasiłek wyrównawczy – dokumenty

Do wypłaty zasiłku wyrównawczego z ubezpieczenia chorobowego potrzebne są następujące dokumenty:

  • orzeczenie lekarza-orzecznika ZUS albo lekarza wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy o konieczności poddania się rehabilitacji,
  • zaświadczenie pracodawcy lub ośrodka rehabilitacyjnego o okresie rehabilitacji,
  • zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku Z-3,
  • zaświadczenie pracodawcy lub ośrodka rehabilitacyjnego o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego podczas rehabilitacji.

Do wypłaty zasiłku wyrównawczego z ubezpieczenia wypadkowego potrzebne są następującego dokumenty:

  • protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, jeżeli uszczerbek na zdrowiu był spowodowany wypadkiem przy pracy,
  • decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez inspektora sanitarnego, jeżeli uszczerbek na zdrowiu był spowodowany chorobą zawodową,
  • orzeczenie lekarza-orzecznika ZUS albo lekarza wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy o konieczności poddania się rehabilitacji,
  • zaświadczenie pracodawcy lub ośrodka rehabilitacyjnego o okresie rehabilitacji,
  • zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku Z-3,
  • zaświadczenie pracodawcy lub ośrodka rehabilitacyjnego o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego podczas rehabilitacji.

Druk Z-3 można pobrać na oficjalnej stronie ZUS-u.

Kopiowanie tego artykułu jest dozwolone pod warunkiem zachowania linku do źródła: Zasiłek wyrównawczy.

Tuesday, December 14, 2021

Świadczenie rehabilitacyjne

Świadczenie rehabilitacyjne jest to zasiłek przysługujący osobom, które otrzymywały wcześniej zasiłek chorobowy i nadal są niezdolne do pracy. Płatnikiem świadczenia rehabilitacyjnego jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z tego artykułu dowiesz się na jak długo przysługuje świadczenie rehabilitacyjne i w jakiej wysokości.

Świadczenie rehabilitacyjne – komu przysługuje

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje osobom, które wcześnie otrzymywały zasiłek chorobowy. Zasiłek chorobowy otrzymują osoby, które:

  1. są objęte ubezpieczeniem chorobowym i stały się niezdolne do pracy w wyniku dowolnej choroby,
  2. są objęte ubezpieczeniem wypadkowym i stały się niezdolne do pracy w wyniku wypadku przy pracy albo choroby zawodowej.

Czas trwania zasiłku chorobowego w obu przypadkach jest taki sam i wynosi:

  • 270 dni jeśli niezdolność do pracy wystąpiła w czasie trwania ciąży lub przyczyną niezdolności do pracy jest gruźlica,
  • 182 dni w pozostałych przypadkach

Każda osoba, która wyczerpała okres pobierania zasiłku chorobowego ma prawo do świadczenia rehabilitacyjnego jeśli:

  1. jest nadal niezdolna do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy lub
  2. stara się o rentę z tytułu niezdolności do pracy ale lekarz orzecznik stwierdził, że dalsze leczenie rokuje odzyskanie zdolności do pracy.

Świadczenie rehabilitacyjne – czas trwania i wysokość

Świadczenie rehabilitacyjne jest przyznawane na okres przywracania zdolności do pracy, jednak nie dłużej niż 12 miesięcy. O stanie zdrowia uzasadniającym przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS. Następnie na podstawie tego orzeczenia, ZUS wydaje decyzję o przyznaniu świadczenia rehabilitacyjnego.

Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego jest uzależniona od tego czy zasiłek chorobowy był przyznany z ubezpieczenia chorobowego czy wypadkowego. Jeżeli zasiłek chorobowy był przyznany z ubezpieczenia chorobowego to wysokość świadczenia rehabilitacyjnego wynosi:

  • 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych 3 miesięcy,
  • 75% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pozostałych miesięcy,
  • 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego podczas ciąży.

Jeżeli zasiłek chorobowy był przyznany z ubezpieczenia wypadkowego to wysokość świadczenia rehabilitacyjnego wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Jeśli niezdolność do pracy wynika z późniejszych następstw zaistniałych w stanie zdrowia w związku z wcześniej stwierdzonym wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową to wysokość świadczenia również wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Świadczenie rehabilitacyjne – wnioski

Aby uzyskać świadczenie rehabilitacyjne należy złożyć w ZUS-ie następujące dokumenty:

  • wniosek o świadczenie rehabilitacyjne (formularz ZNp-7),
  • zaświadczenie o stanie zdrowia, wypełnione przez lekarza (formularz OL-9),
  • wywiad zawodowy z miejsca pracy (formularz OL-10)

UWAGA! Wszystkie formularze można ściągnąć z oficjalnej strony ZUS

Jeżeli nie jest pracownikiem tylko prowadzi działalność gospodarczą lub jest bezrobotny to nie musi składać wywiadu zawodowego.

Osoby, które uległy wypadkowi podczas pracy lub ich niezdolność do pracy jest spowodowana chorobą zawodową muszą złożyć dodatkowe dokumenty.

  • protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy – musi złożyć pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy,
  • kartę wypadku przy pracy – musi złożyć osoba, która nie jest pracownikiem i uległa wypadkowi przy pracy (np. osoba prowadząca działalność gospodarczą),
  • decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej wydaną przez inspektora sanitarnego – musi złożyć osoba, która jest niezdolna do pracy z powodu choroby zawodowej.

Oprócz tego każdy wnioskujący musi złożyć zaświadczenie płatnika składek na odpowiednim formularzu:

  • Z-3, jeżeli wnioskujący jest pracownikiem (zaświadczenie musi wypełnić jego pracodawca),
  • Z-3b, jeżeli wnioskujący prowadzi działalność gospodarczą, współpracuje z osobą prowadzącą działalność gospodarczą lub jest duchownym,
  • Z-3a, jeżeli wnioskujący jest inną osobą ubezpieczoną,
  • Z-10, jeżeli wnioskujący nie jest ubezpieczony.

Kto nie otrzyma świadczenia rehabilitacyjnego

Świadczenia rehabilitacyjnego nie otrzymają osoby, które mają uprawnienia do:

  • nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
  • urlopu dla poratowania zdrowia,
  • zasiłku dla bezrobotnych,
  • renty z tytułu niezdolności do pracy,
  • emerytury,
  • zasiłku przedemerytalnego,
  • świadczenia przedemerytalnego.

Świadczenie nie przysługuje za okresy, kiedy osoba niezdolna do pracy:

  • otrzymuje wynagrodzenie, uposażenie lub stypendium na podstawie innych przepisów,
  • przebywa na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym,
  • jest tymczasowo aresztowana lub odbywa karę pozbawienia wolności, za wyjątkiem tych przypadków, kiedy prawo do zasiłku wynika z tytułu ubezpieczenia chorobowego osób pracujących w zakładzie karnym,
  • jeśli niezdolność do pracy powstała w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje za cały okres niezdolności do pracy,
  • wykonywała pracę zarobkową albo wykorzystywała okres świadczenia niezgodnie z jego celem (np. podróżowała zamiast się leczyć).

Świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługuje osobom, które:

  • naruszyły przepisy o ochronie życia i zdrowia co było jedyną przyczyną wypadku,
  • były pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających i w znacznym stopniu przyczyniły się do wypadku,
  • nie zgodziły się na badanie w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu lub środków odurzających.

Kopiowanie tego artykułu jest dozwolone pod warunkiem zachowania linku do źródła: Świadczenie rehabilitacyjne

Saturday, November 27, 2021

Zasiłek opiekuńczy

Zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, które posiadają ubezpieczenie chorobowe i nie mogą pracować, ponieważ muszą opiekować się dzieckiem lub innym członkiem rodziny. Zasiłek opiekuńczy jest wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z tego artykułu dowiesz się jaka jest wysokość zasiłku oraz jak długo jest wypłacany.

Zasiłek opiekuńczy – osoby uprawnione

Zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, które są objęte obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Są to:

  • pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenie lub o dzieło,
  • prowadzący działalność gospodarczą,
  • wykonujący pracę nakładczą,
  • członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
  • księża.

Uwaga: w przypadku zasiłku opiekuńczego nie jest istotny czas trwania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (co, jak wiadomo z innego artykułu, jest ważne w przypadku zasiłku chorobowego).

Uprawnienie do zasiłku uzyskuje osoba, która nie może pracować, ponieważ opiekuje się dzieckiem lub innym członkiem rodziny. ZUS respektuje następujące przyczyny, które spowodowały konieczność pozostania w domu i opieki:

  • w przypadku dziecka do 8 lat te przyczyny to nieprzewidziane zamknięcie żłobka, przedszkola lub szkoły, poród lub choroba niani, dziennego opiekuna, małżonka lub rodzica zajmującego się na co dzień dzieckiem,
  • w przypadku dziecka niepełnosprawnego te przyczyny to choroba małżonka lub rodzica zajmującego się na co dzień dzieckiem,
  • w przypadku dziecka powyżej 8 lat lub członka rodziny przyczyną jest choroba.

Inni członkowie rodziny, nad którymi opieka uprawnia do otrzymania zasiłku opiekuńczego to małżonek, rodzice, teściowie, rodzeństwo, dziadkowie, wnuki pod warunkiem, że przebywają w tym samym gospodarstwie domowym.

Zasiłek opiekuńczy można otrzymać podczas opieki nad własnymi dziećmi, dziećmi małżonka, adoptowanymi lub przyjętymi na wychowanie w ramach rodziny zastępczej.

Do zasiłku ma prawo zarówno matka jak i ojciec dziecka ale za dany okres może go otrzymać tylko jeden z rodziców.

Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje jeżeli w tym samym gospodarstwie domowym przebywa osoba, która może zapewnić opiekę. Ten warunek nie dotyczy chorego dziecka w wieku do 2 lat. Prawo uznaje, że osoby które nie mogą zapewnić opieki to:

  • całkowicie niezdolni do pracy,
  • chorzy,
  • niesprawni fizycznie lub psychicznie z powodu wieku,
  • prowadzący gospodarstwo rolne,
  • prowadzący działalność gospodarczą,
  • odpoczywający po nocnej zmianie,
  • odmawiający sprawowania opieki, (jeśli nie są zobowiązani do zapewnienia opieki przez Kodeks rodzinny lub opiekuńczy).

Zasiłek opiekuńczy – czas trwania

Czas trwania zasiłku opiekuńczego wynosi:

  • 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli dziecko ma mniej niż 8 lat,
  • 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli dziecko ma mniej niż 14 lat i konieczność opieki wynika z choroby lub niepełnosprawności dziecka,
  • 30 dni w roku kalendarzowym, jeżeli konieczność opieki jest spowodowana chorobą niepełnosprawnego dziecka, w wieku od 14 do 18 lat,
  • 30 dni w roku kalendarzowym, jeżeli konieczność opieki jest spowodowana chorobą lub pobytem w szpitalu osoby na co dzień opiekującej się dzieckiem niepełnosprawnym w wieku od 8 do 18 lat,
  • 14 dni w roku kalendarzowym jeżeli opieka dotyczy dziecka w wieku od 14 do 18 lat lub innego członka rodziny.

Łączny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego nie może przekroczyć 60 dni w roku kalendarzowym, niezależnie od ilości dzieci lub innych członków rodziny przebywających w danym gospodarstwie domowym.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy

Jeśli matka, która pobiera zasiłek macierzyński w czasie 8 tygodni od urodzenia dziecka nie jest w stanie się nim opiekować (np. przebywa w szpitalu, ma orzeczenie o niepełnosprawności lub porzuciła dziecko) to ojciec dziecka lub osoba z najbliższej rodziny może przerwać działalność zarobkową i wystąpić o dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Przysługuje on do 8 tygodnia życia dziecka i nie jest wliczany do limitu czasu trwania zasiłku opiekuńczego (60, 30 lub 18 dni w roku kalendarzowym).

Wysokość zasiłku opiekuńczego

Miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru i jest wypłacany za każdy dzień (także wolny od pracy) sprawowania opieki na dzieckiem lub innym członkiem rodziny. Podstawą wymiaru dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres ostatnich 12 miesięcy.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż rok, to średnią wylicza się na podstawie przepracowanych pełnych miesięcy. Jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż miesiąc to jako podstawę wymiaru przyjmuje się wysokość miesięcznego wynagrodzenia z umowy o pracę.

Jeżeli umowa o pracę nie określa stałego wynagrodzenia tylko wynagrodzenie jest zmienne to podstawę wymiaru wylicza się mnożąc średnie wynagrodzenie dzienne osiągnięte przez pracownika przez ilość dni roboczych lub przyjmuje się średnie wynagrodzenie otrzymywane przez innych pracowników zatrudnionych na podobnym stanowisku w firmie.

Podstawą wymiaru dla ubezpieczonych, którzy nie są zatrudnieni na umowę o pracę, jest przeciętny miesięczny przychód za ostatnie 12 miesięcy kalendarzowych. Przychodem ubezpieczonego jest  kwota od której opłacana jest składka na ubezpieczenie chorobowe,  po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składek. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku uwzględniany jest przychód uzyskany za okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Zasiłek opiekuńczy – wniosek

Aby otrzymać zasiłek opiekuńczy należy złożyć wniosek na druku:

  • Z-15A, jeśli opieka dotyczy dziecka
  • Z-15B, jeśli opieka dotyczy innego członka rodziny.

Druki te można ściągnąć ze strony internetowej ZUS.

Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:

  • zwolnienie lekarskie, jeżeli konieczność opieki jest spowodowana chorobą dziecka lub członka rodziny,
  • oświadczenie od zamknięciu żłobka, przedszkola, szkoły, jeżeli konieczność opieki jest spowodowana zamknięciem jednej z tych placówek,
  • decyzja inspektora sanitarnego o konieczności izolacji dziecka, jeżeli konieczność opieki jest spowodowana podejrzeniem choroby zakaźnej (kwarantanna z powodu covid-19),
  • zaświadczenie lekarskie, jeżeli konieczność opieki jest spowodowana chorobą osoby opiekującej się na co dzień dzieckiem,
  • oświadczenie o chorobie niani i kopia zwolnienia lekarskiego, jeżeli konieczność opieki jest spowodowana chorobą niani,
  • oświadczenie o korzystaniu przez matkę dziecka z zasiłku macierzyńskiego i zaświadczenie o pobycie w szpitalu, jeżeli konieczność opieki jest spowodowana pobytem matki nowo narodzonego dziecka w szpitalu,
  • oświadczenie o korzystaniu przez matkę dziecka z zasiłku macierzyńskiego i zaświadczenie o niepełnosprawności matki, jeżeli konieczność opieki jest spowodowana niepełnosprawnością matki nowo narodzonego dziecka,
  • oświadczenie o porzuceniu dziecka przez matkę, jeżeli konieczność opieki jest spowodowana porzuceniem dziecka przez matkę,
  • orzeczenie o niepełnosprawności, jeżeli opieka dotyczy niepełnosprawnego dziecka.

Kopiowanie tego artykułu jest dozwolone pod warunkiem zachowania linku do źródła: Zasiłek opiekuńczy

Monday, November 22, 2021

Zasiłek macierzyński

Zasiłek macierzyński jest to świadczenie wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zasiłek macierzyński przysługuje osobie, która urodziła lub wzięła na wychowanie dziecko i była w tym czasie objęta ubezpieczeniem chorobowym. Z tego artykułu dowiesz się jak długo można otrzymywać zasiłek macierzyński i jaka jest jego wysokość.

Zasiłek macierzyński – osoby uprawnione

Zasiłek macierzyński przysługuje osobom, które są objęte obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowemu. Są to:

  • zatrudnieni na umowę o pracę,
  • zatrudnieni na umowę o dzieło lub zlecenie,
  • członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
  • odbywający służbę zastępczą,
  • prowadzący działalność gospodarczą,
  • duchowni,
  • pracujący odpłatnie podczas odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania.

W przeciwieństwie do zasiłku chorobowego zasiłek macierzyński nie jest uzależniony od tzw. okresu wyczekiwania. Jeżeli pracowniczka zostanie zgłoszona do ubezpieczenia chorobowego, a następnego dnia urodzi dziecko to zasiłek macierzyński będzie jej przysługiwać.

Zasiłek macierzyński może otrzymać osoba, która:

  • urodzi dziecko,
  • przyjmie dziecko w wieku do lat 7 (do 10 lat, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny) na wychowanie,
  • przyjmie dziecko w wieku do lat 7 (do 10 lat, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny) na wychowanie jako rodzina zastępcza (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej).

Zasiłek może otrzymać matka lub ojciec dziecka, przebywający na urlopie macierzyńskim, tacierzyńskim, rodzicielskim lub ojcowskim.

Zasiłek macierzyński – czas trwania

Czas trwania zasiłku macierzyńskiego jest uzależniony od rodzaju urlopu, na którym przebywa osoba opiekująca się dzieckiem. Poniżej omówię wszystkie możliwe przypadki.

Urlop macierzyński – przysługuje kobietom, które w czasie trwania zatrudnienia urodziły dziecko. Natomiast prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje także innym osobom – tym, które wzięły dziecko na wychowanie oraz ojcu dziecka (urlop tacierzyński). Długość urlopu macierzyńskiego oraz urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego jest taka sama i wynosi:

  • 20 tygodni w przypadku urodzenia lub wzięcia na wychowanie jednego dziecka,
  • 31 tygodni w przypadku urodzenia lub wzięcia na wychowanie dwojga dzieci,
  • 33 tygodni w przypadku urodzenia lub wzięcia na wychowanie trojga dzieci,
  • 35 tygodni w przypadku urodzenia lub wzięcia na wychowanie czworga dzieci,
  • 37 tygodni w przypadku urodzenia lub wzięcia na wychowanie pięciorga i więcej dzieci.

Zasiłek macierzyński przysługuje przez cały okres trwania urlopu macierzyńskiego. Kobieta może pójść na urlop i zasiłek macierzyński na 6 tygodni przed spodziewaną datą porodu. Wtedy po porodzie wykorzystać może tylko pozostałą część urlopu i zasiłku.

Jeżeli kobieta wykorzystała po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego to może skrócić urlop i wrócić do pracy. Wtedy pozostałą część urlopu i zasiłku może wykorzystać ojciec dziecka (urlop tacierzyński). Zasada ta dotyczy także opiekunów, którzy przyjmują dziecko na wychowanie.

Jeśli dziecko wymaga opieki szpitalnej, a matka wykorzystała po porodzie co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego może przerwać okres urlopu i pobierania zasiłku, a pozostałą część wykorzystać po powrocie dziecka ze szpitala. Taka sam zasada obowiązuje w przypadku osób korzystających z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Jeśli dziecko umrze podczas porodu lub zanim ukończy 8 tydzień życia, matce przysługuje zasiłek macierzyński przez 8 tygodni, nie krócej jednak niż przez 7 dni od śmierci dziecka.

Jeśli matka dziecka umrze to ojciec dziecka otrzyma zasiłek macierzyński na pozostały okres od dnia śmierci matki dziecka. Jeśli matka porzuci dziecko to ojciec dziecka może pobierać zasiłek macierzyński przez okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, gdy matka korzystała z tego urlopu po porodzie co najmniej przez 8 tygodni. Może też otrzymać dodatkowy zasiłek opiekuńczy jeśli matka porzuciła dziecko przed upływem 8 tygodni od porodu.

Urlop rodzicielski – przysługuje osobom, które korzystały z urlopu macierzyńskiego. Długość urlopu wychowawczego wynosi:

  • 32 tygodnie w przypadku urodzenia lub wzięcia na wychowanie jednego dziecka,
  • 34 tygodnie w przypadku urodzenia lub wzięcia na wychowanie dwojga lub więcej dzieci.

Urlop rodzicielski może wykorzystać w całości jedno z rodziców, mogą go wykorzystać oboje rodzice równocześnie (po 16 lub 17 tygodni), a mogą go także wykorzystać oboje rodzice na zmianę.

Urlop ojcowski – przysługuje mężczyznom wychowującym dziecko, które:

  • ma mniej niż 2 lata, w przypadku własnego dziecka,
  • ma mniej niż 7 lat (10 lat, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny), a od uprawomocnienia decyzji adopcyjnej upłynęło mniej niż 2 lata, w przypadku dziecka wziętego na wychowanie.

Długość urlopu ojcowskiego wynosi 14 dni. Można go wykorzystać w całości albo w dwóch częściach po 7 dni.

Wysokość zasiłku macierzyńskiego

Zasiłek macierzyński za okres przebywania na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopie ojcowskim wynosi 100% wymiaru zasiłku. Zasiłek macierzyński za okres przebywania na urlopie rodzicielskim wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku przez:

  • 6 tygodni urlopu rodzicielskiego w przypadku urodzenia lub wzięcia na wychowanie jednego dziecka,
  • 8 tygodni urlopu rodzicielskiego w przypadku urodzenia lub wzięcia na wychowanie dwojga lub więcej dzieci,
  • 3 tygodni urlopu rodzicielskiego w przypadku wzięcia na wychowanie dziecka, gdy uprawniony ma prawo do 9 tygodni urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego przysługujący  po  upływie powyższych okresów wynosi 60% podstawy wymiaru zasiłku.

W przypadku gdy miesięczna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa niż świadczenie rodzicielskie (obecnie 1000 zł miesięcznie) to zasiłek macierzyński podwyższa się do wysokości świadczenia rodzicielskiego.

Zasiłek macierzyński – wniosek

Płatnikiem zasiłku macierzyńskiego jest ZUS, jeżeli beneficjent jest zatrudniony przez firmę zatrudniającą do 21 osób. W przypadku większych firm płatnikiem jest przedsiębiorstwo, które następnie rozlicza się z ZUS-em.

Wniosek należy pobrać ze strony zus.pl, a następnie wypełnić i wysłać do ZUS-u razem z dodatkowymi dokumentami, którymi są:

  • zaświadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu – w przypadku występowania o zasiłek macierzyński za okres przed porodem,
  • odpis skrócony  aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem – w przypadku występowania o zasiłek macierzyński  za okres od dnia porodu.

Kopiowanie tego artykułu jest dozwolone pod warunkiem zachowania linku do źródła: Zasiłek macierzyński

Monday, November 8, 2021

Zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy jest to świadczenie przysługujące osobom, które stały się niezdolne do pracy w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Dokumentem niezbędnym do otrzymania zasiłku jest zwolnienie lekarskie. Z tego artykułu dowiesz się, jaka jest wysokość zasiłku chorobowego, co to jest okres wyczekiwania oraz jak długo jest wypłacany zasiłek chorobowy.

Zasiłek chorobowy – komu przysługuje

Zasiłek chorobowy przysługuje osobom, które są objęte obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Osoby objęte obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym to:

  • zatrudnieni na umowę o pracę,
  • członkowie rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,
  • odbywający służbę zastępczą.

Dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym mogą być objęte osoby, które

  • są zatrudnione na umowę zlecenie, o dzieło, agencyjną lub inną umowę cywilno-prawną
  • wykonują pracę nakładczą,
  • prowadzą działalność gospodarczą,
  • są duchownymi,
  • wykonują pracę podczas tymczasowego aresztowania lub w czasie odbywania kary pozbawienia wolności.

Prawo do zasiłku ubezpieczony nabywa po tzw. okresie wyczekiwania. Okres wyczekiwania jest to minimalny okres objęcia nieprzerwanym ubezpieczeniem chorobowym zanim ubezpieczony nabędzie prawo do zasiłku. Okres wyczekiwania wynosi

  • 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego w przypadku osób objętych ubezpieczeniem obowiązkowym,
  • 90 dni dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego w przypadku osób objętych ubezpieczeniem dobrowolnym,
  • Od pierwszego dnia w przypadku posłów i senatorów, którzy przystąpili do ubezpieczenia w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji oraz absolwentów szkół, uczelni, szkół doktorskich, którzy przystąpili do ubezpieczenia w ciągu 90 dni od zakończenia kształcenia,
  • Od pierwszego dnia w przypadku osób, które uległy wypadkowi w drodze do pracy lub z pracy.

Ważne: Aby uzyskać prawo do zasiłku składka na ubezpieczenie chorobowe musi być opłacana terminowo czyli do 10 dnia każdego miesiąca (osoby samozatrudnione) lub do 15 dnia miesiąca (przedsiębiorcy zatrudniający dodatkowych pracowników). Brak terminowego opłacenia składki powoduje, że przez następne 3 miesiące przedsiębiorca nie będzie miał prawa do zasiłku chorobowego.

Zasiłek nie zostanie wypłacony osobom, które:

  • przedstawiły sfałszowane zaświadczenie lekarskie,
  • zachowały prawo do wynagrodzenia za pracę mimo choroby,
  • zachorowały podczas urlopu wychowawczego lub bezpłatnego,
  • wykonywały pracę zarobkową podczas zwolnienia lekarskiego
  • popełniły przestępstwo lub wykroczenie, których skutkiem była niezdolność do pracy (np. złamały nogę podczas niszczenia mienia).

Zasiłek chorobowy nie zostanie także wypłacony za pierwszych 5 dni niezdolności do pracy spowodowanych nadużyciem alkoholu.

Wysokość zasiłku chorobowego

Wysokość zasiłku chorobowego nie jest taka sama dla wszystkich tak jak w przypadku zasiłku dla bezrobotnych ale zależy od wysokości wynagrodzenia lub przychodów ubezpieczonego. Spowodowane jest to tym, że składki na ubezpieczenie chorobowe również nie są stałe ale zależne od wysokości wysokości wynagrodzenia lub przychodów (2,45% podstawy wymiaru).

Podstawą wymiaru zasiłku chorobowego jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie za 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Ustalając podstawę wymiaru zasiłku należy przyjąć przychód będący podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe lub wypadkowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne. Wysokość zasiłku chorobowego wynosi:

  • 70% podstawy wymiaru jeśli chory przebywa w szpitalu,
  • 80% podstawy wymiaru w przypadku zwykłej choroby,
  • 100% podstawy wymiaru jeśli chora jest w ciąży, przyczyną niezdolności do pracy był wypadek w drodze do lub z pracy albo poddanie się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Zasiłek chorobowy jest wypłacany za każdy dzień niezdolności do pracy, łącznie z dniami wolnymi. Wysokość zasiłku za każdy dzień wynosi 1/30 zasiłku miesięcznego. Zasiłek chorobowy jest wypłacany przez ZUS.

Zasiłek chorobowy – czas trwania

W przypadku pracowników, osób wykonujących pracę nakładczą lub służbę zastępczą zasiłek chorobowy jest wypłacany od 34 dnia niezdolności do pracy (od 15 dnia niezdolności do pracy przypadku ludzi, którzy ukończyli 50 rok życia). Przez pierwsze 33 dni choroby (14 dni w przypadku osób starszych niż 50 lat) wynagrodzenie wypłaca pracodawca.

Natomiast w przypadku pozostałych osób (np. prowadzących działalność gospodarczą) zasiłek chorobowy przysługuje od pierwszego dnia niezdolności do pracy.

Maksymalna długość wypłacania zasiłku chorobowego to:

  • 182 dni, w standardowych przypadkach
  • 270 dni jeśli przyczyną niezdolności do pracy jest gruźlica,
  • 270 dni jeśli niezdolność do pracy nastąpiła w trakcie ciąży.

Kopiowanie tego artykułu jest dozwolone pod warunkiem zachowania linku do źródła: Zasiłek chorobowy

Saturday, October 30, 2021

Zasiłek dla bezrobotnych

Zasiłek dla bezrobotnych to świadczenie dla ludzi, którzy stracili pracę, a byli zatrudnieni i opłacali składki na ubezpieczenia społeczne przez co najmniej rok. Z tego artykułu dowiesz się jak długo jest wypłacany zasiłek dla bezrobotnych oraz jaka jest jego wysokość w 2021 r.

Zasiłek dla bezrobotnych – prawo

Zasiłek dla bezrobotnych został wprowadzony w latach 90-tych XXw. Wtedy podczas przemian gospodarczych, które doprowadziły do likwidacji tysięcy zakładów pracy, pojawiło się bezrobocie, zjawisko niewystępujące w PRL-u. W niektórych częściach kraju bezrobocie przyjęło wręcz katastrofalne rozmiary, szczególnie dotyczyło to mniejszych miejscowości.

Zasiłek dla bezrobotnych był pomysłem ówcześnie rządzących na ograniczenie rosnącego niezadowolenia społecznego i poprawę notowań rządu. Jego wysokość oraz zasady przyznawania wielokrotnie się zmieniały. Obecnie zasiłek dla bezrobotnych jest uregulowany przez Ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 20 kwietnia 2004r.

Ustawa definiuje jako bezrobotnego osobę w wieku od 18 do 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna), która nie jest zatrudniona i nie wykonuje pracy zarobkowej, a jednocześnie jest gotowa do podjęcia pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Dodatkowe warunki, które musi spełniać ta osoba by być uznanym za bezrobotnego to:

  • nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy,
  • nie otrzymuje renty szkoleniowej, renty socjalnej, renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę,
  • nie pobiera nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego,
  • nie otrzymuje świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego,
  • nie pobiera na podstawie przepisów o pomocy społecznej zasiłku stałego,
  • nie pobiera, na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania,
  • nie pobiera po ustaniu zatrudnienia świadczenia szkoleniowego,
  • nie jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni przekraczającej 2 hektary przeliczeniowe,
  • nie uzyskuje przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym z działów specjalnych produkcji rolnej,
  • nie złożyła wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej,
  • nie złożyła wniosku o zawieszenie działalności gospodarczej, jeśli wcześniej ją prowadziła,
  • nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem kary pozbawienia wolności odbywanej poza zakładem karnym,
  • nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych,
  • nie podlega, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników.

Jak otrzymać zasiłek dla bezrobotnych?

Aby otrzymać zasiłek dla bezrobotnych należy zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy. Zarejestrować się można online, przy pomocy portalu praca.gov.pl. Zasiłek przysługuje bezrobotnemu jeśli nie ma dla niego propozycji odpowiedniej pracy, stażu, szkolenia lub prac interwencyjnych lub robót publicznych. Dodatkowy warunek to zatrudnienie przez co najmniej 365 dni w okresie 18 miesięcy poprzedzających zarejestrowanie w urzędzie pracy.

Zatrudnienie to mogło mieć formę umowy o pracę, zlecenie lub innej umowy cywilnoprawnej przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego
wynagrodzenia za pracę.

Bezrobotny nabywa prawo do zasiłku od momentu zarejestrowania się w urzędzie pracy jeśli umowa zatrudnienia:

  • została rozwiązana na wniosek pracodawcy za wypowiedzeniem,
  • wygasła z powodu upływu czasu na jaki była zawarta,
  • z powodu likwidacji zakładu pracy lub upadłości pracodawcy.

Jeśli umowa zatrudnienia została rozwiązana za porozumieniem stron lub na wniosek pracownika za wypowiedzeniem to bezrobotny nabywa prawo do zasiłku po 90 dniach od rejestracji. Jeśli bezrobotny prowadził działalność gospodarczą i ją zawiesił to prawo do zasiłku również nabywa po 90 dniach. Natomiast jeśli bezrobotny został zwolniony dyscyplinarnie to nabywa prawo do zasiłku po 180 dniach od rejestracji.

Zasiłek dla bezrobotnych w 2021 r.

Wysokość zasiłku dla bezrobotnych ogłasza minister właściwy do spraw pracy w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski”. Zasiłek dla bezrobotnych w 2021 r. wynosi:

  • dla osób, które mają mniejszy staż pracy niż 5 lat – 992,70 zł brutto (855,36 zł netto) w ciągu pierwszych trzech miesięcy pobierania zasiłku oraz 779,60 zł brutto (681,44 zł netto) w pozostałych miesiącach,
  • dla osób, które mają staż pracy od 5 lat do 20 lat – 1 240,80 zł brutto (1 058,13 zł netto) w ciągu pierwszych trzech miesięcy pobierania zasiłku oraz 974,40 zł brutto (840,70 zł netto) w pozostałych miesiącach,
  • dla osób, które mają staż pracy większy niż 20 lat – 1 489,00 zł brutto (1 260,99 zł netto) w ciągu pierwszych trzech miesięcy pobierania zasiłku oraz 1 169,30 zł brutto (1 000,06 zł netto) w pozostałych miesiącach.

Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych wynosi:

  • 180 dni – dla bezrobotnych zamieszkałych w powiatach, w których bezrobocie nie przekracza 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju,
  • 365 dni – dla bezrobotnych zamieszkałych w powiatach, w których bezrobocie jest wyższe niż 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju,
  • 365 dni – dla bezrobotnych starszych niż 50 lat, którzy mają co najmniej 20-letni staż pracy,
  • 365 dni – dla bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku poniżej 15 lat,
  • 365 dni – dla bezrobotnych, którzy mają co najmniej jedno dziecko w wieku poniżej 15 lat, a małżonek także jest bezrobotny i utracił prawo do zasiłku.

Utrata prawa do zasiłku dla bezrobotnych

Utrata prawa do zasiłku następuje gdy:

  • dobiegł końca okres pobierania zasiłku,
  • bezrobotny odmówił bez uzasadnionej przyczyny podjęcia pracy, szkolenia, stażu, wykonywania prac interwencyjnych lub robót publicznych,
  • bezrobotny odmówił poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy,
  • bezrobotny nie stawił się w powiatowym urzędzie pracy w wyznaczonym terminie i nie powiadomił w okresie do 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa.

Kopiowanie tego artykułu jest dozwolone pod warunkiem zachowania linku do źródła: Zasiłek dla bezrobotnych

Tuesday, October 19, 2021

Jak napisać testament?

Jak napisać testament aby był ważny? Można go sporządzić własnoręcznie lub w obecności notariusza albo przedstawiciela administracji państwowej i dwóch świadków. W wyjątkowych okolicznościach można go podyktować dowódcy statku lub samolotu, w obecności dwóch świadków. Z tego artykułu dowiesz się jak sporządzić testament, co można w nim zawrzeć oraz jak go zmienić.

Testament – prawo

Zasady sporządzania testamentu są zawarte w Kodeksie Cywilnym w artykułach 941- 990. Testament jest jedynym skutecznym sposobem rozporządzenia swoim majątkiem na wypadek śmierci. Może go sporządzić i odwołać jedynie osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Nie można go sporządzić ani odwołać przez przedstawiciela.

Testament jest nieważny jeśli został sporządzony:

  • w stanie wyłączającym świadome wyrażenie woli,
  • pod wpływem błędu, który miał wpływ na jego formę,
  • pod wpływem groźby.

Na nieważność testamentu może się powołać każda osoba, która ma w tym interes prawny. Termin upływa w ciągu 3 lat od momentu gdy osoba dowiedziała się o przyczynie nieważności lub 10 lat od otworzenia testamentu.

Odwołanie testamentu jest możliwe poprzez sporządzenie nowego lub zniszczenie dotychczasowego. Jeżeli w nowym testamencie nie będzie zawartej informacji o odwołaniu starego to odwołaniu ulegają tylko te postanowienia dotychczasowego testamentu, których nie można pogodzić z treścią nowego.

Testament – rodzaje

Kodeks Cywilny wymienia dwa rodzaje testamentów: zwykłe i szczególne. Testament zwykły może być sporządzony poprzez:

  1. Napisanie w całości pismem ręcznym, podpisanie i opatrzenie datą. Wydruk komputerowy lub pismo maszynowe jest przesłanką do uznania testamentu za nieważny.
  2. Sporządzenie testamentu w obecności notariusza w formie aktu notarialnego.
  3. Podyktowanie swojej ostatniej woli w obecności wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego oraz dwóch innych świadków oraz podpisanie go przez każdą z obecnych osób.

Testament szczególny może być sporządzony jeżeli istnieje ryzyko śmierci spadkodawcy lub inne okoliczności uniemożliwiają sporządzenie zwykłego testamentu. W takiej sytuacji spadkodawca może oświadczyć swoją wolę ustnie, w obecności co najmniej trzech świadków.

Jeżeli spadkodawca podróżuje polskim statkiem lub samolotem to może przekazać swoją ostatnią wolę dowódcy statku lub samolotu albo jego zastępcy w obecności dwóch świadków. Dowódca lub zastępca dowódcy spisuje wolę spadkodawcy, następnie odczytuje ją spadkodawcy, a potem to pismo muszą podpisać spadkodawca, dowódca oraz świadkowie.

Testament szczególny traci moc wraz z upływem 6 miesięcy od ustania okoliczności które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego.

Powołanie spadkobierców

Spadkodawca może powołać do spadku lub jego części dowolną liczbę osób. Jeżeli testament nie określa sposobu podziału spadku to spadkobiercy dziedziczą w równych częściach. Spadkodawca może powołać spadkobiercę na wypadek gdyby inna osoba powołana do spadku nie chciała lub nie mogła być spadkobiercą (podstawienie).

Jeżeli spadkodawca powołał do spadku kilku spadkobierców, a jedna z osób nie chciała lub nie mogła nim być, to przypadająca jej część zostaje podzielona między pozostałych spadkobierców w stosunku do przypadających im udziałów (przyrost).

Zapisy i polecenia

Spadkodawca może zobowiązać spadkobiercę do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby (zapis zwykły). Jeżeli osoba, na rzecz której został uczyniony zapis, nie chce lub nie może być zapisobiercą, to spadkobierca jest zwolniony z obowiązku wykonania zapisu.

W testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku (zapis windykacyjny). Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być:

  • rzecz oznaczona co do tożsamości,
  • przedsiębiorstwo,
  • gospodarstwo rolne,
  • ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności,
  • ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej.

Spadkodawca może nałożyć na spadkobiercę lub zapisobiercę obowiązek określonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie). Zapisobierca obciążony poleceniem może powstrzymać się z jego wykonaniem, aż do chwili wykonania zapisu przez spadkobiercę.

Wykonawca testamentu

Spadkodawca może powołać wykonawcę lub wykonawców testamentu. Może nim być osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Zarządza on majątkiem spadkowym, spłaca długi spadkowe, wykonuje zapisy zwykłe i windykacyjne oraz polecenia, a następnie przekazuje majątek spadkowy spadkobiercom zgodnie z wolą spadkodawcy.

Wydziedziczenie

Najbliższa rodzina spadkodawcy – małżonek, rodzice oraz zstępni – która nie została uwzględniona w testamencie ma prawo do zachowku. Tego prawa spadkodawca może pozbawić swoją rodzinę poprzez osobny zapis (wydziedziczenie). Zapis ten powinien określać przyczynę wydziedziczenia. Przyczyną wydziedziczenia według K.C. może być:

  • uporczywe postępowanie w sposób sprzeczny z zasadami życia społecznego,
  • dopuszczenie się względem spadkodawcy lub jednej z bliskich mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci,
  • uporczywe zaniedbywanie obowiązków rodzinnych wobec spadkodawcy.

Kopiowanie tego artykułu jest dozwolone pod warunkiem zachowania linku do źródła: Jak napisać testament?

Zasiłek wyrównawczy

Zasiłek wyrównawczy jest to świadczenie przysługujące pracownikom, którzy rozpoczęli rehabilitację zawodową i przez to ich wynagrodzenie ule...